Komunikaty

Z uwagi na olbrzymie zainteresowanie opinii publicznej orzeczeniem Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczącym uprawnień do orzekania przez sędziego przedstawionego  Prezydentowi RP przez Krajową Radę Sądownictwa w obecnym składzie, Rzecznik Prasowy NSA uprzejmie informuje, że postanowieniem z dnia 26 listopada 2019 r. (sygn. akt I OZ 550/19), wydanym na posiedzeniu niejawnym, NSA odrzucił skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem tego Sądu, oddalającym zażalenie od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie o kosztach postępowania sądowego. W rozpoznawanym środku zaskarżenia skarżący podali, że wspomniane postanowienie o oddaleniu zażalenia zostało wydane w składzie jednoosobowym przez sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego, który objął urząd po zaprzysiężeniu przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z uchwałą Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 8 listopada 2018 r.  Skarżący wskazując na wadliwość wyboru członków Krajowej Rady Sądownictwa stanęli na stanowisku, że postanowienie NSA zostało wydane przez osobę nieuprawnioną.

Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu postanowienia odrzucającego skargę o wznowienie postępowania wskazał, że zgodnie z art. 271 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325) wznowienia postępowania można żądać z powodu nieważności, jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeżeli orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy, a strona przed uprawomocnieniem się orzeczenia nie mogła domagać się wyłączenia. Osobą nieuprawnioną jest osoba niebędąca sędzią, a więc ten, kto nie posiada kwalifikacji sędziowskich i nie został powołany na stanowisko sędziego sądu administracyjnego lub ten, kto wprawdzie posiada kwalifikacje sędziowskie, jednak nie został powołany na stanowisko sędziego, a także osoba, która zgodnie z ustawą nie ma uprawnień do orzekania w danym sądzie administracyjnym. Zgodnie z art. 179 Konstytucji RP sędziowie są powoływani przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na czas nieoznaczony. W ramach kompetencji Prezydenta RP z art. 179 Konstytucji RP mieści się uprawnienie do odmowy uwzględnienia wniosku Krajowej Rady Sądownictwa. W orzecznictwie sądów administracyjnych nie ma sporu co do tego, że prawo odmowy powołania sędziego powinno być rezultatem wykonywania przez Prezydenta zadań, jakie postawiła przed nim Konstytucja, a więc czuwania nad przestrzeganiem Konstytucji, stania na straży suwerenności państwa, nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium. Prezydent ma prawo odmowy uwzględnienia wysuniętych przez KRS wniosków, jeżeli sprzeciwiałyby się one wartościom, na straży których postawiła go Konstytucja (vide: wyrok TK z 5 czerwca 2012 r., sygn. akt K 18/09, Paweł Sarnecki [w:] „Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz”, pod red. L. Garlickiego, pkt 10 do art. 126).

W rezultacie powyższego NSA uznał, że skoro kandydat na sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego został powołany przez Prezydenta RP do pełnienia urzędu sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego, nie może być osobą nieuprawnioną, o której mowa w art. 271 pkt 1 p.p.s.a.